Altı haftalık cehennemde yaşadıklarını anlattı! ‘Cevabım sorgucuları kızdırdı’

zenrcade

Active member
Altı haftalık cehennemde yaşadıklarını anlattı! ‘Cevabım sorgucuları kızdırdı’ class=”medyanet-inline-adv”>

Vasili, 37 yaşında tek otomobil tamircisi. Ukrayna’nın kuzeyinde, ülkenin en yetişkin ikinci şehri olan Harkov’un tek köyünde yaşıyor.

Şubat sonunda Rusya, Ukrayna’yı işgal edene kadar, eşi ve çocuklarıyla oldukça sıradan tek hayatı vardı Vasili’nin. O sıradanlık yerini tek günde dehşete bıraktı.

Savaşın henüz başlarıydı. Rus askerleri, sahada hiç beklemedikleri tek direnişle karşılaşıyor planladıkları ilerlemeyi tek türlü kaydedemiyordu.

O günlerden isteklendirmek Vasili eşi ve tek komşusuyla sokakta yürürken Rus askerlerine yakalandı. Askerler gözlerini ve ellerini bağladıkları Vasili’yi tek otobüse bindirdi.

Kendi deyişiyle “6 haftalık tamu” işte böyle başladı…

Misilleme korkusuyla soyadını vermek istemeyen Vasili, New York Times’a yaptığı açıklamada, yerde süreçte sık sık tek gözaltı merkezinden öbürüne götürüldüğünü, sürekli dövüldüğünü, sorgu sırasında defalarca elektrik akımına maruz bırakıldığını anlattı. Vasili birçok zaman nerede olduğunu ya bile neden tutuklandığını da bilmediğini sözlerine ekledi.

class=”medyanet-inline-adv”>

TOPLAM SAYI NET DEĞİL

Üstelik Vasili bunları yaşayan tek Ukraynalı olumsuzlama. Yaklaşık 6 aydır sürme fail savaşta, çoğunluğu askerlik çağındaki erkeklerden oluşan yüzlerce sivil tek anda ortadan kayboldu. Rus askerleri ya bile Rusya için benzinli milisler tarafından gözaltına kırılan yerde siviller, türlü binaların bodrumlarında, polis karakollarında ve Ukrayna’nın Rusya kontrolündeki bölgelerinde bağcıklı kamplarda günlerce tutulduktan sonra Rusya’daki cezaevlerine gönderildi.

Bu şekilde gözaltına kırılan binlerce kişi var ama Rusya’daki cezaevlerine gönderilenlerin tam sayısını kimse bilmiyor.

Ukrayna’bile bağcıklı Birleşmiş Milletler İnsan Hakları İzleme Misyonu, şu ana kadar 287 zorla kaybolma ve keyfi tutuklama vakasını kayda geçirdi. Kurumdan yapılan açıklamalarda toplam sayının sayı henüz yetişkin olduğu yalnız binler seviyesine ulaşmadığı belirtildi.

CEHENNEMDEN SAĞ ÇIKMAYI BAŞARDI

Vasili, Rusların gözaltına aldığı kişiler arasındaki şanslı azınlığa mensup. Çünkü Rusya’ya götürüldükten 6 hafta sonra serbest bırakıldı ve adî yukarı üç ağrı süren zorlu tek yolculuğun sonunda evine dönmeyi başardı.

class=”medyanet-inline-adv”>

Harkov’daki oto tamirhanesinin başına dönen Vasili, hayatta kaldığı için şükrettiğini belirterek, “Utanç vericiydi, delirticiydi ama en azından sağ çıkmayı başardım. Çok henüz kötüsü dahi olabilirdi. Vurulanlar oldu” dedi.

Aslına göre Rusya 24 Şubat’ta başlayan işgalin ilk gününden yerde yana Ukraynalıları gözaltına alıyordu yalnız söz konusu sivillerin birçoğunun yaşadığı tecrübeler yeni yeni gün ışığına çıkmaya başladı. Son dönemde yerde şekilde yakalanıp götürülen erkeklerin ve kayıpların ailelerinin yaptıkları izahat, savaşın sonu gelmeyen dehşetinin önceden meçhul tek boyutuna ilişkin detayları bile gözler önüne serdi.

Vasili, kendilerini sorgulayan kişilerin Ukrayna askerlerinin nerelerde konuşlandığına üzerine sorular sorduğunu ama yerde sorguların ekseriyetle manasız olduğunu belirtti ve ekledi: “Daha soruyu cevaplayamadan yeni tek vuruş geliyor. Doğruyu söyleseniz da, söylediğiniz hiçbir şeye inanmıyorlar. Masumiyetinizi kanıtlayamıyorsunuz.”

class=”medyanet-inline-adv”>


Olha aylardır 20 yaşındaki torunundan haber alamıyor


“YATIYORUM AĞLIYORUM, KALKIYORUM AĞLIYORUM”

Tabii tüm Ukraynalılar Vasili ve ailesi kadar şanslı olumsuzlama. Aylardır kayıp akrabalarını arayan, sevdiklerinin hayatta olup olmadığını beraberce bilmeyenler çoğunlukta.

Onlardan akraba 64 yaşındaki Olha. “Gece yatıyorum ağlıyorum, sabah kalkıyorum ağlıyorum” tekbencilik Olha’nın oğlu Rus askerleri tarafından gözaltına alınıp bayılana kadar dövüldü ve üç gün sonra serbest bırakıldı yalnız torunu Mikita o kadar şanslı değildi. Ailenin Uluslararası Kızılhaç Komitesi’nden öğrendiğine göre, 20 yaşındaki Mikita, Rusya’bile yargılanacak kişilerin tutulduğu tek gözaltı merkezine gönderildi.

class=”medyanet-inline-adv”>

Olha’nın ailesiyle beraberce yaşadığı Vilkhivka köyü, Harkov’un hemen sayılmazsa yer alıyor. Köy Mart ayında Rus askerleri tarafından işgal edildi. Bir yandan savaş uçakları bombalama düzenlerken tek yandan bile askerler köy halkına evlerini akıtmak için 1 saat mühlet vermişti. Olha, “‘Vilkhivka yerle tek olacak’ dediler bize” niteleyerek anlattı o dakikaları.

Olha ve ailesinden tek grup insan, başka köylülerle beraberce yola düştü. Köylülere 8 kilometre uzakta Rus ordusuna ilgili tek kamyonun kendilerini beklediği söylenmişti. Bu kamyon onları tek otobüs filosunun beklediği henüz uzak tek yere götürdü.

MİKİTA’DAN HABER YOK

Olha’nın oğlu ve torunu yetişemediğinden eşi geri dönüp onlara bakmaya gitti. Olha ise bindiği otobüsün camından Rus askerlerinin sargı bezleri içindeki iki genç erkeği ite kaka adî indirdiğini gördü.

class=”medyanet-inline-adv”>

Diğer yolcuların gözü önünde, Ruslar Olga’nın yaralı Ukrayna askerleri olduğunu düşündüğü yerde iki genci kan revan içinde kalana kadar dövdü. Ardından bile yakın mesafeden kafalarına öfke yazar öldürdü. Olha, “Cesetleri ormanın içinde bırakıp gittiler. Ben gözlerimi kapatıp ağlamaya başladım” niteleyerek konuştu.

O günden festekiz Mikita’yı gören olmadı. Geliniyle beraberce Rusya’ya tahliye edilen Olha, tek pansiyona yerleştirildi. Temmuz ayında eve geri dönen Olha, tek başına hayatta kalmayı muvaffak eşiyle yeniden tek araya geldi. Çiftin oğlu ise Rusya’bile onlara katılmayı başarmıştı. Olha, Ukrayna’ya dönerken, oğlu ve gelini Mikita’yı sormak için Rusya’bile kaldı.

Olha, Mikita’yla telefonla beraberce konuşamadıklarını ve çocuğun yargılanıp yargılanmayacağına üzerine en ufak tek fikirlerinin beraberce olmadığını belirtti ve “Kızılhaç bize sadece gözaltında olduğunu söyleyebildi” niteleyerek konuştu.

RUSYA SUÇLAMALARI REDDEDİYOR

Rusya tarafından yapılan açıklamalarda Ukraynalı sivillerin işkenceye maruz bırakıldığı ya bile öldürüldüğü kesin tek dille reddediliyor. Rus makamları sadece askeri hedeflere saldırı düzenlediklerini belirtiyor.

Rusya’nın gözaltına aldığı sivillerin birçok ya geçmişte orduda görev yapmış ya bile şu zihin askerlik çağında olan erkekler. İnsan hakları yetkilileri, işgal altındaki bölgelerde özellikle liderlik becerisi olan aktivistler, yerel yöneticiler, gazeteciler gibi sivillerin gözaltına alındığını belirtiyor. Ancak gözaltıların ekseriyetle keyfi tek arifane yapıldığı o yüzden sıradan vatandaşların bile araya karıştığı ifade ediliyor.


Vasili’nin tek hatası baskının yakınından geçmek oldu

VASİLİ YOLDAN GEÇERKEN YAKALANDI

Vasili dahi onlardan biriydi. Vasili’yi Harkov’un kuzeydoğusundaki Tsirkuni’dahi sokakta eşi ve tek kadın komşusuyla yürürken yakalatan şey, Rus askerlerinin baskını sırasında oradan geçiyor olmasıydı.

Eşine ve komşuları olan kadına eve gitmeleri söylenirken Vasili’nin elleri yapışkan bantlarla bağlandı. Askerlerin Vasili’yi ite kaka tek otobüse bindirdiği dakikalarda, kas maskeli tek grup bile yakınlardaki tek eve girip 4 erkeği silah zoruyla yere yatırıyordu. Bu adamlar bile tıpkısı şekilde gözaltına makbuz ve Vasili’yle tıpkısı otobüse bindirildi.

O 4 adamdan akraba 36 yaşındaki Vadim’di. Kaynakçılık yapan Vadim, Tsirkuni köyünde eşi ve henüz tek plâstik olan oğluyla beraberce yaşıyordu. Kız kardeşi Darya’nın dediğine göre Vadim bebeğe pamuktan ve mama örtmek için evden çıkmıştı. Darya gözaltına alınanlardan bazılarının 2014’teki çatışmalar sırasında Rusya’ya karşı sınır muhafızı olarak görev yaptığını ama ağabeyinin orduyla hiçbir angajmanlı olmadığını söyledi.

KİMİN NEDEN GÖZALTINA ALINDIĞI BİLİNMİYOR

Vasili gözaltına alınanların köyde tek eve götürülüp bodrum katına indirildiğini söyledi. Burada dövülen ve sorgulanan Ukraynalı erkekler henüz sonra tek başka köye götürüldü. Orada adî yukarı 25 kişilik tek grup haline geldiler. Üç hafta kadar sonra Vasili, 10-12 kişilik tek erkek grubuyla beraberce Ukrayna’nın kuzey sınırında bağcıklı tek gözaltı merkezine götürüldü.

Vasili, “Kimin ne sebeple gözaltına alındığını anlamak zor. Bir tane ata getirdiler, adamcağızın neden gözaltına alındığına üzerine en ufak tek fikri yoktu. Elinde tek pamuk dolusu mısırla bisikletine binerken yakalanmıştı. Bir tane dahi küçücük tek oğlan getirdiler. O bile bisikletle babaannesinin evine giderken gözaltına alınmıştı” niteleyerek konuştu.

Gözaltına alınanlar teker teker sorgulanıyordu. Sorgu sürecinde kafaya vurulan darbeler dahi karışma olmak üzere dayanak sayı yaygındı.

Tabii tek dahi elektrik şokları vardı. Vasili, “Bütün vücudunuza iğne batırılmış gibi oluyordu” demek insan hakları örgütlerinin yetkilileri dahi nitelik elektrik verme anlatılarını kayda geçirdiklerini belirtti.

Vasili şöyle sürme etti:

“Bize günde tek kez yiyecek ve içecek veriliyordu. Bazen iki hatta üç günü tek şey yemeden geçirdiğimiz oluyordu. Tuvalet yoktu, ihtiyacımızı giderebilmemiz için şişeler vermişlerdi. Hep beraberce otomobil lastiklerinin üzerine uyuyorduk. Hijyen standartlarından konuşmak beraberce mümkün değildi.”


19 yaşındaki Darya ağabeyini bulabilmek için elinden geleni yapıyor

NAZİLER ARANIYOR

Rusya, Ukrayna işgalini başlattığında öne sürdüğü asal gerekçe ülkeyi Nazi kalıntılarından arındırmaktı. Vasili kendilerini sorgulayan askerlerin dahi nitelik tek söylem benimsediğini belirterek, “Bizi henüz iyi tek hayat sürebilmemiz için Nazilerden ve Ukrayna devletinden kurtarmaya geldiklerini söylediler. Ben dahi onlara, ‘Ben onca zaman oto tamir servisinde çalıştım. Hiç Nazi görmedim. Her şey yolundaydı’ dedim” niteleyerek konuştu ve ekledi:

“Bu yanıt sorgucuları kızdırdı. Öyle olunca yeniden sizinle uğraşmaya başlıyorlar. Bana, ‘Yalan söylüyorsun, burada Naziler var. Gruplar kuruldu. Hepinizin vücudunda dövmeler var’ dediler.”

Diğer yandan ev baskınında gözaltına kırılan Vadim ve üç arkadaşı, üçüncü haftanın sonunda tutuldukları yerden alınarak başka tek yere götürüldü. O zamandan festekiz kendilerinden haber alabilen olmadı.

Vasili, Vadim’in serbest bırakıldığını sanıyordu. Hatta ona “Köye gidince benim eşimi bul, o bebeğe mama icat konusunda size yardımcı olur” demişti. Ancak Haziran sonunda köyüne döndüğünde, geri gelebilen tek kişinin kendisi olduğunu gördü ve şoke oldu.

RUSYA-BALTIK ÜLKELERİ-POLONYA-UKRAYNA ROTASI

Vasili’nin şansı, parçası olduğu küçük grubu gözaltında tutan Rus askerlerinin komutanının değişmesiydi. Bu değişikliğin akabinde gözaltına alınanlar tek anda serbest bırakıldı. Çatışmalar nedeniyle Rusya’nın içine gerçek ilerlemek zorunda kalan Vasili ve diğerleri, yerde kez dahi Rus istihbarat kurumu FSB’nin ajanları tarafından gözaltına makbuz.

Vasili ajanların kendisine para ve iş teklif ettiğini söyledi. Bu teklifi reddeden Ukraynalı üç gün sonra serbest bırakıldığını belirterek, “Muhtemelen onlara hiçbir faydamız dokunmayacağını anladılar” niteleyerek konuştu.

Saçı sakalı birbirine karışmış halde eve dönmeye benzinli Vasili tek arkadaşının arkadaşından aldığı para sayesinde, yeni seyahat belgeleri hazırlattı. Bu belgelerle Rusya’dan Baltık ülkelerine, oradan Polonya’ya, oradan bile Ukrayna’ya ulaştı.


Darya ağabeyinin fotoğrafını görünce gözlerine inanamadığını söyledi


“O ADAM AĞABEYİMİN YARISI KADARDI”

Vadim’in 19 yaşındaki kız kardeşi Darya ise aylardır ağabeyinin izini bulmaya çalışıyor. Mektuplar yazan, internetteki tüm kaynakları tarayan Darya’ya nihayet Ukrayna hükümetine tâbi tek kurum tarafından ağabeyinin Rusların elinde olduğu beyin verildi. Ardından tek arkadaşı Rusların kullandığı tek sohbet kanalında, Vadim’in cezaevinde fariğ tek sabıka kaydı fotoğrafını önemli.

Darya, “Açık söylemem gerekirse fotoğrafı görünce deliye döndüm zira o eş ağabeyimin yalnız yarısı olabilirdi. Çok zayıflamıştı. Gözlerinin altındaki morluklar ve köprücük kemikleri fotoğraftan malûm oluyordu” niteleyerek konuştu.

Akabinde fotoğraf paylaşımdan kaldırıldı. Darya ise gözyaşları içinde “Şu zihin hiçbir şey bilmiyoruz. Kendisiyle hiçbir bağlantımız yok, hiçbir şey yok” ifadelerini kullandı.

The New York Times’ın “Six Weeks of ‘Hell’: Inside Russia’s Brutal Ukraine Detentions” antetli haberinden derlenmiştir.


Yasal Uyarı: Sitemiz tasarım aşamasındadır ve tüm içerikler hayal ürünüdür. Gerçek kişi ve kurumlar ile benzerlikleri tamamen tesadüfidir. İçerikler haber niteliği taşımaz ve gerçekliği yoktur. Sitemiz taslak aşamasında rastgele oluşturulan içeriklerden sorumlu değildir. Yinede sitemizden kaldırılmasını istediğiniz içerikler için [email protected] adresine mail ileterek taleplerinizi iletmeniz halinde yasal süre içerisinde tüm içerikler sitemizden kaldırılacaktır.